اهمیت جهانگردی

     در اسناد مکتوب و بجا مانده در تاریخ جایگاه گردشگری مشخص است. انبوه سفرنامه ها، سیاحت نامه ها که از قرون گذشته بجا مانده است بیانگر اهمیت جهانگردی در فرهنگ بشر است. جهانگردان دوران گذشته قالباً به دو دسته تقسیم می شده اند جهانگردان انفرادی که به منظور کشف مجهولات، کسب تجربه و ارضای کنجکاوی خود با سرمایه شخصی و همت خود جهان را در می نوردیدند و برخی از جهانگردان در استخدام حکومت ها بوده اند و با پشتیبانی مالی و برنامه ای مشخص اعم از سیاسی، اقتصادی و فرهنگی به گردشگری مشغول می شده اند.

     کشف سرزمین های جدید، تبادل آداب و رسوم و فرهنگ، توسعه علوم و توسعه تجارت تنها بخشی از فواید گردشگری است. امروزه شاید بتوان توریسم را به دسته های مختلفی تقسیم کرد. توریسم فرهنگی، سیاسی، تجاری، تفریحی، علمی و ... و این یعنی ساماندهی یک گردش با برنامه.

     در تفکر دینی اسلام برای جهانگردی کارکردی خاص مورد توجه قرار گرفته است. در قرآن حداقل 6 بار جهانگردی توصیه شده اما با هدف مشخص عبرت آموزی و آموزشی:

فَسیروا فی الاَرضِ فانظرو کَیفَ کان عاقبةُ المُکَذِّبین (آل عمران 137 ) آیاتی که سفارش شده است که در زمین بگردید و ببینید که عاقبت مشرکین، مجرمین، دروغگویان و تکذیب کنندگان خداوند چگونه بوده است. (الانعام 11 – النحل 36 – النحل 69 – عنکبوت 20 و الروم )

     این سفارش توسط بسیاری از سیّاحان مورد توجه قرار گرفته و حاصل جهانگردی آنان به صورت سفرنامه چراغ راه مردم گردیده است. بسیاری از دستاوردهای رشته مردم شناسی امروزه مدیون این سفرنامه هاست. بسیاری از مطالعات تاریخی و حتی مکاشفات باستان شناسی ریشه در اطلاعات برخی از سفرنامه ها دارد. متون بجا مانده از جهانگردان بسیار کاربردی و دقیق ثبت شده است و امروزه به عنوان یک گنجینه با ارزش تمدن بشری است. جهانگردی در دوران گذشته یک عمل خاص محسوب می شده و افرادی خاص که از لحاظ اجتماعی و اقتصادی در شرایط مناسب بودند توان جهانگردی را داشتند که این افراد اکثراّ مشاهده گران قدرتمندی بودند و وقایع و شرایط را به دقت ثبت می کردند.

     امروزه بخش عمده ای از جهانگردی مشتمل بر سفرهای تفریحی مردم عادی است که به منظور استفاده از امکانات و مواهب مناطق مختلف جهان و کسب لذت، هزینه های گردشگری را متقبل می شوند. البته هنوز تعداد قابل توجهی توریست حرفه ای و اهل مطالعه و بررسی و علاقه مند به توسعه دامنه اطلاعات وجود دارد که سفرهای توریستی خاصی را پی گیری می کنند.